Bilgi Toplumu mu?

Bilgi toplumu oluyoruz ya hani! Internet de bir bilgi otobanı ya hani!

E peki bu cahillik nedir kuzum?

Bir kere kavramsallaştırma hatalı. Bilgi toplumu filan olmuyoruz. Internet de bilgi otobanı değil. Öyle de olmayacak.

İnternet üretilen içeriği anlık olarak yayabileceğiniz bir ortam sunmaktadır. Benzer şekilde arzu edene ulaşma imkanını vermekte. Değişen şey ortamın biçimi (gazete, kitap; kağıt yani) sadece. İçeriğin kalitesi ile ilgili bir geliştirmeyi direkt sağlamaz.

Ansiklopedi örneğinden gidelim.

Daha evvel ciltler dolusu bir set idi ansiklopedi. Kağıt ve cilt meselesinden ötürü hem alan darlığı vardı hem de güncellenmesi gerekiyorsa bu yıllar alabiliyordu.

DVD gibi ortamların kısmen dezavantajı olsa da internet üzerinden sunulacak bir ansiklopedi için alan darlığı ve içerik geliştirme ile ilgili sıkıntı kalmıyor. Önceden kimi maddeler için en fazla 1-2 görsel konulabilirken; şimdi sınırsız görsel, video gibi herşey istenildiği zaman konulabilir. Hatta arzu edilirse kullanıcı bile işin içine katılabilir. Kullanım kolaylığı ise en büyük avantajı.

Ancak bu içeriği üretecek kişiler eskiden nasıl seçiliyorsa ve maddeyi oluşturmak için hangi kriterler varsa yine aynısı olmak zorundadır. Hatta daha da zordur. Vikipedi kullanıcı üzerinden içeriği denedi ki bence çok başarılı ama genelde yetersiz, eksik, bazen yanlışlarla dolu. Bundan daha iyisinin çıkması ise artık pek olası değil. İçerik üreticisinin sayısının artması kaliteyi arttırmadığı gibi kaliteli içeriğe ulaşımın önüne de ekstradan bir set çekmektedir. Kalitesiz içerik elbette kitaplar aracılığıyla da yayınlanıyordu.

Şimdi başa dönelim: Bilgi toplumu ifadesi meramını doğru anlatmıyor. Aynen buzdolabı gibi. Adı buz dolabı ama biz sadece buz için kullanmıyoruz, buz saklamıyoruz. İfade oturduğu için kullanıyoruz: information society.

İşin özü veri akışının kolaylaşması, hızlanması, ulaşılabilirliğinin artması, aradaki kademeleri ortadan kaldırması vs vs. Bu bizi bilgi toplumuna dönüştürmeyeceği gibi bu kadar basit algıladığımız takdirde daha da geriye götürecektir. Hani klasik bir laf: veriyi bilgiye dönüştürmek. Ve bunu hazmetmek. Öyle bir veri manyağı haline geliyoruz ki, bilgiye dönüştürme konusunda şapşallaşıyoruz. Hatta öyle yazılar ısrarla yayınlanıyor ki, çok temel bilgiye sahip olan biri bile yanlışlığını tespit edip hemen çürütebilecekken, sorgulama zahmetinden bile gocunarak bilmeden yayınlanmasına destek olunuyor.

İnternetin artıları mı? Ohoo, o kadar çok ki!